De stedelijke bevolking is in 2120 naar Oost-Nederland verhuisd, er zwemmen dolfijnen in de Noordzee en we eten mosselen die gekweekt zijn op windmolens in de Noordzee. Althans, als het toekomstbeeld van onderzoekers van universiteit van Wageningen uitkomt. “Natuurlijk ziet Nederland er niet precies zo uit straks. Ons doel is vooral om de discussie aan te zwengelen voor een langetermijnvisie. We moeten ons sterk maken voor klimaatmitigatie én -adaptatie.”
“Je bent de eerste uit de energiesector die ons benadert voor dit project” vertelt landschapsarchitect Michaël van Buuren die meewerkte aan Nederland in 2120. Het geeft aan dat we vaak te weinig over grenzen van ons eigen expertisegebied kijken.
Van Buuren: “Al decennia hebben we in Nederland de mentaliteit: niet lullen maar poetsen. We willen problemen oplossen. Alleen daar mist vaak samenhang en een duidelijke stip op de horizon. Alle uitdagingen die er nu liggen - de energietransitie, aanpassing aan de stijgende zeespiegel en droogte, onvermijdelijke verduurzaming van landbouw - moeten we meer in relatie met elkaar zien. Nu ligt in de energietransitie de focus vooral op technische haalbaarheid terwijl de energietransitie óók een ruimtelijke opgave is.
“Kijk maar naar die weerstand van burgers rondom het plaatsen van windmolens vlakbij hun huizen. Die ruimtelijke inrichting gaat in de toekomst door een grotere kans op overstromingen alleen maar meer knellen. We moeten het met minder land en meer zee gaan doen.”
“Een grote openbaring tijdens dit project was voor mij dat Nederland veel meer zee heeft dan land”, vervolgt Van Buuren. En die zee leent zich uitstekend voor de productie van duurzame energie.
Het team van onderzoekers schetsten een kaart van Nederland in 2120. Daarop is Nederland veel groener, wordt de zee beter benut, zijn steden naar het Oosten verhuisd, heeft Nederland circulaire landbouw en is meer ruimte voor bos en moeras. Bekijk hier de volledige kaart. Bron: WUR (toestemming WUR)
In de toekomstvisie zijn er in 2120 vooral wind- en zonneparken op zee, waar mens en natuur het minst gestoord worden. Op de fundamenten van oude olie- en gaswinningsplatformen worden drijvende eilanden ontwikkeld voor de opslag van waterstof en CO2. Bij de windmolenparken worden mosselen, platte oesters en zeewier gekweekt.
“Zo proberen we te verbinden”, vertelt Van Buuren. “Die molens zijn een fantastische ondergrond voor het op een ecologische manier kweken van eiwitten op zee. Dat draagt ook direct bij aan de biodiversiteit en zorgt ervoor dat we minder vlees zullen gaan eten. Zo nemen we met de energietransitie ook verduurzaming van voedselvoorziening mee.”
Zo zou de Noordzee er in 2120 uit kunnen zien. Bron: WUR
De natuur moet leidend worden in toekomstplannen, vindt Van Buuren. “Als we ons alleen op technologie richten, krijg je de boemerang op een gegeven moment terug. In de natuur zit ook veel input voor technologie. Denk aan de start-up Plant-e die bezig is om rechtstreeks energie te winnen uit plantenwortels. Misschien zijn er over 100 jaar helemaal geen zonnecellen meer nodig.
Van Buuren: Want één ding is zeker: Nederland ziet er over 2120 niet uit zoals op dit plaatje. “Dit is het beeld dat we nú hebben van hoe het zou kunnen zijn. Als je terugkijkt naar toekomstvoorspellingen, leggen we de gedachten van dát moment vast en niet wat echt realistisch is in de toekomst.”
Nederland in 2120 is dan ook eigenlijk een oproep aan allerhande stakeholders, óók die uit de energietransitie: proef eens van elkaars expertise, praat erover, leg je eigen puzzel eens naast die van een ander. En probeer die enorme complexiteit van al die uitdagingen waar we voor staan te reduceren tot iets werkbaars.
Hoe weet je als gemeente waar en wanneer de komende jaren oplaadpunten voor elektrisch vervoer nodig zijn? Check de Buurtprognose!
Hoe houden we de maatschappelijke kosten zo laag mogelijk, zodat we in 2030 vier keer zoveel duurzame stroom kunnen opwekken als nu?
Is waterstof hét duurzame CO2-vrije alternatief voor fossiele grondstoffen en energiebronnen?
Wij hebben onderzoek gedaan naar het Clean Energy Package, een wetgevingspakket van de Europese Unie om de energietransitie te versnellen.
Wij zien groen gas als een zeer waardevolle en noodzakelijke energiedrager in de transitie naar een volledig duurzaam energiesysteem.
Wil jij jouw op boerderij je dieselwerktuigen electrificeren? Enpuls heeft een onderzoek gedaan naar de voordelen. Lees er alles over in onze whitepaper of plan een bezoek aan één van de demo boerderij locaties.
We zien veel kansen om waterstof als energiedrager te gebruiken. Maar de vraag is hoe toepasbaar waterstof al is.
De Energy Observer is een varend laboratorium voor duurzame energie. Een schip van én voor de toekomst.
In Heeten gebeurt het al: lokale opwek, verbruik én opslag van energie. Zo houden we geldstromen binnen de regio en stimuleren we lokale duurzame opwek.
Enpuls onderzocht waarom we nog maar zo weinig elektrische bestelbussen zien en identificeerde maar liefst 13 thema’s die de transitie naar duurzaam goederenvervoer belemmeren. Lees meer of download het onderzoeksrapport.
Een nieuwe kandidaat voor energieopslag: ijzerpoeder. Wordt dat dé batterij van de toekomst? We vertellen erover in de blogserie met lichtpunten; positief nieuws over de energietransitie.
